Actueel nieuws
Links
|
|
2006
In het nieuws in OOSTENDE
Nieuw boek van DF: "Aan dezelfde zee"
31 december 2006
Stadsomroep Bruggem. www.stadsomroep.com
Oostende ligt op de grens, tussen zee en land, tussen Vlaanderen en de wereld. Een groots eindpunt en een nieuw begin, een stad van reizigers en van kunstenaars – de Koningin der Badsteden inspireert al sinds de negentiende eeuw vele schilders, dichters en romanschrijvers.
Het Davidsfonds bracht, onder de titel "Aan dezelfde zee : Oostende in de Nederlandse literatuur" een uitzonderlijke bloemlezing uit, met de mooiste literaire teksten over Oostende, van Louis Couperus, Willem Frederik Hermans, Eric de Kuyper, Charlotte Mutsaers en vele anderen. Via deze fascinerende teksten en de bijbehorende toelichtingen van kenners maakt u een imaginaire reis naar het bruisende en veelzijdige Oostende.
Meteen is dit inspirerende en prachtig geďllustreerde boek ook een originele wegwijzer om de bekende badstad met andere ogen te bekijken. Een must voor iedereen die van literatuur houdt of Oostende wil ontdekken, voor de toerist en de rasechte Oostendenaar.
De samenstellers Tom Sintobin en Koen Rymenants zijn als onderzoeker verbonden aan de subfaculteit Literatuurwetenschap van de Katholieke Universiteit Leuven.
‘Aan dezelfde zee’ meet 14,5 x 22 cm en is gebrocheerd. De publicatie telt 238 pagina’s en kost 24,95 euro. Het boek is verkrijgbaar in geselecteerde boekhandels, bij de Cultuurdienst Oostende, bij het Cultuurinfopunt in de Bibliotheek Kris Lambert en in de Venetiaanse Gaanderijen.
Bijkaarts woede valt reuze mee
15 december 2006
NRC Handelsblad - Cultureel Supplement, p.31
Willem Frederik Hermans: Volledige werken 12. Beschouwend werk. De Bezige Bij, 1.038 blz. €35,-
'Het zijn geen echte gebitten maar kunstgebitten', schreef Maarten 't Hart in 1979 over de essays die
Willem Frederik Hermans kort daarvoor had samengebracht in de bundel Houten leeuwen en leeuwen van goud. Weliswaar
vond 't Hart dat de tegenstanders van Hermans 'mirakels knap' gebeten werden met die kunstgebitten, maar voor
hem was de vraag of de grotendeels in kranten en tijdschriften gepubliceerde stukken de tand des tijds zouden
weerstaan.
Het antwoord op die vraag valt nu, ruim een kwart eeuw later, te geven en valt negatief uit. Het twaalfde deel
van Hermans Volledige Werken, bevat een heruitgave van zowel Houten leeuwen en leeuwen van goud als Boze
brieven van Bijkaart - allemaal krantenstukken en stukjes uit de jaren zeventig die zo aan de actualiteit
van toen gebonden waren dat ze nauwelijks meer lezenswaardig zijn.
De aardigste verhandelingen in dit wederom prachtig uitgegeven en door het Willem Frederik Hermans Instituut
bezorgde deel van de Volledige Werken zijn de commentaren op Hermans' essayistische' werk. Daarin geven de
samenstellers een overzicht van de ontstaansgeschiedenis en de receptie van de opgenomen essay- of liever
gezegd columnbundels. De Boze brieven van Bijkaart schreef Hermans vanaf eind 1973 tot april 1979 voor Het Parool.
. . .
Niettemin horen deze essays thuis in de volledige Werken van één van Nederlands grootste romanciers. De voorbeeldige
annotaties en commentaren verlenen de hier gepresenteerde verzameling gedateerde krantenstukken alsnog meer
dan alleen amusementswaarde.
ELSBETH ETTY
De Freud-connectie
15 december 2006
De Volkskrant - Cicero, p.23
W.F. Hermans was gefascineerd door Sigmund Freud, maar vond dat een schrijver zijn eigen psychiater was.
Was de vader van de psychoanalyse een schrijver of een dokter? Bij Boom verscheen gisteren het verzamelde
werk van Freud in een nieuwe vertaling. Door Willem Otterspeer
0p 20 0ktober 1948 schreef Gerard Reve (toen Gerard Kornelis van het Reve) aan Willem Frederik Hermans
(toen in Canada): 'Nu zal ik enig relaas bieden van wat hier gebeurt. Welnu, ik ben 12 October ondertrouwd,
een alleronsmakelijkste procedure, waarbij ik per vergissing de zaal verliet zonder getekend te hebben,
zodat ik moest worden teruggeroepen.(is dat een Freudiaan?)'
Dat was inderdaad een freudiaan, of liever een Fehlleistung. Hermans was door dergelijke informatieve
vergissingen al vroeg gefascineerd. Hij had, zo vertelde hij in 1970 tegen Ischa Meijer, rond zijn vijftiende,
De psychologie van het dagelijkse leven gelezen. Op de vraag of hij ooit de behoefte had gehad naar
een psychiater te gaan antwoordde hij: 'Nee, een schrijver is zijn eigen psychiater. Het is een van zijn
meest aangevochten ideeën. Maar die ontdekking toen ik 15 was dat als je een glas water uit je handen liet
vallen, dat dat geen toeval hoefde te zijn. De Fehlleistung. Het woord al! Leistung, leisten, iets
presteren.'
. . .
Romans waren voor Hermans leugens en confessies tegelijk, tegelijk wensvervulling en afweerconstructie. Wie
van Hermans een 'anaal type' wil maken op grond van zijn fictie, is een deur (gat, afgrond) te ver. Het
beste voorbeeld van een psychoanalytische lectuur van zijn romans heeft hijzelf gegeven, in antwoord op de
bedroevende recensies op Ik heb altijd gelijk. In het essay 'Polemisch mengelwerk' (Podium 8/2,1952)
etaleert hij zijn freudiaanse expertise - de roman had oorspronkelijk Zuster en Superego zullen
heten - en geeft hij twee dingen met grote precisie aan. Voor de lezer dat hij een bepaald systeem gebruikt,
'een pseudo-psychologisch systeem, zo men wil'. Voor zijn biograaf: dat de schimmen uit zijn jeugd - vader
en moeder, zuster en oorlog, noem het maar op - overwonnen zijn.
Willem Otterspeer (1950) is hoogleraar universiteitsgeschiedenis in Leiden, en bereidt een biografie van
W.F. Hermans voor.
W.F. Hermans - Een Overgevoelige Natuur
Documentaire van Max Pam en Jan Bosdriesz over het grootste talent van de moderne Nederlandse literatuur, Willem Frederik Hermans (1921 - 1995)
Uitgegeven: 11 december 2006 16:52
Laatst gewijzigd: 12 december 2006 13:34, www.nu.nl/news/
Wat een genot om WFH weer op tv te zien. Zijn onnavolgbare sarcasme tijdens vraaggesprekken lieten interviewers
peentjes zweten, en zijn kritische stukken joegen menig schrijver de touwen in. Waarover WFH dan weer zei, niet geheel wars van zelfingenomenheid:
“Het is toch een genoegen om iets beter te weten dan een ander.” Een zeer on-Nederlands statement in intellectuele kringen, dat hem vaak duur kwam te staan. WFH beleefde zijn finest hour na de Tweede Wereldoorlog, toen er op elke straattegel genoeg benepenheid was te vinden om bloemrijk tegen te kunnen fulmineren
. . .
Lees het hele artikel op > > > > > NU.nl
‘Ik ben altijd in gesprek met mijzelf’
Vader en zoon Barnard over hun werk en over elkaar
21 november 2006, www.nrc.nl/kunst/
Door onze redacteur Ron Rijghard
Amsterdam, 21 nov. Dichter Willem Barnard (86), beter bekend als Guillaume van der Graft, trad gisteren in Utrecht op met zijn zoon Benno. „Wat weet die jongen veel!"
„Guillaume van der Graft? Leeft die nog?” Dichter Ruben van Gogh memoreerde hoe dit de afgelopen decennia verschillende malen en met verbazing was geroepen. Over het antwoord behoeft geen twijfel te bestaan. Gisteren trad de inmiddels 86-jarige Van der Graft, echte naam Willem Barnard, samen op met zijn zoon, essayist en dichter Benno (1954). In het sfeervolle Utrechtse café Van Wegen en gezeten achter een afgedekte biljarttafel.
„Net op het moment dat ik die naam wilde afschaffen, moest hij zo nodig de literatuur in”, spotte Van der Graft. Vader Barnard had „onnoemelijk spijt” van zijn pseudoniem. Hij koos het in de oorlog, nadat een neef met dezelfde naam hem had geďntroduceerd bij De Parade der Profeten – het ondergrondse literaire tijdschrift waar in 1944 ook W.F. Hermans debuteerde.
. . .
Wat de vader van zijn zoon verbaasde was zijn onstellende belezenheid: „Wat weet die jongen veel!” Zelf kon hij geen twee, drie zinnen van Kierkegaard of Hermans achtereen lezen. „Dan krijg ik zelf alweer een gedachte die ik zonodig moet noteren.”
. . .
Lees het hele artikel op > > > > > NRC.nl
Een stoelendans rond de moraal
Dinsdag 14 november 2006, www.brabantsdagblad.nl/kunst/
door Jaap Goedegebuure
Roman - De Tweede Wereldoorlog laat Willem G. van Maanen niet los. In zijn nieuwe roman ’Heb lief en zie niet om’ ontrolt hij een stoelendans rond de moraal. De slotsom van de schrijver is dat zwart en wit niet bestaan in tijden van oorlog.
De Tweede Wereldoorlog zal pas afgelopen zijn wanneer de laatste getuige dood is. Aldus de bijna tachtigjarige Harry Mulisch, die van die oorlog zijn belangrijkste thema heeft gemaakt. Willem van Maanen is zeven jaar ouder dan Mulisch. Geen wonder dat ook in zijn werk de periode 1940-1945 zich krachtig manifesteert.
Zo laat zijn roman ’Helse steen’ (1970) zien hoe overzijden die elkaar doorgaans plegen te vermijden (liefde en haat, waarheid en leugen, werkelijkheid en verbeelding, onthullen en verbergen, liefde en verraad, en zo verder) onder druk van de omstandigheden een duivelse chemie op gang kunnen brengen. In dat proces kunnen personages noch lezers uitmaken hoe de verhoudingen precies liggen. Net als in ’De donkere kamer van Damocles’ van generatiegenoot W.F. Hermans wordt in ’Helse steen’ wit zwart en zwart wit. En daar tussen bevindt zich een waar gamma van alle mogelijke grijstinten.
De tweeslachtigheid die ’Helse steen’ eigen is, wordt in Van Maanens nieuwe roman ’Heb lief en zie niet om’ belichaamd in de hoofdpersoon. De man, acteur van beroep, wordt door de oorlog overvallen nadat hij niet lang tevoren is getrouwd met een voor de nazi’s gevluchte jodin. Dat hij deze Oostenrijkse Sarah wil vrijwaren van deportatie is overduidelijk. Maar die daad, mede ingegeven door het eigenbelang dat hem influistert Sarah contractueel aan zich te binden, maakt hem nog niet tot een modelheld.
. . .
Lees verder op > > > > > Brabants Dagblad
Cie de Koe op wetenschappelijke toer
Is de mens eigenlijk wel meer dan een atoom, molecuul of steen? De acteurs van Compagnie de Koe gaan op onderzoek uit. Hun wetenschappelijke bevindingen stellen ze voor in ?Utopie van het atoom?. De premičre is op 9 november in de Arenbergschouwburg in Antwerpen.
Volgens theologen, pedagogen en psychologen is de mens een bewust wezen. Maar anderen beweren dat de mens uit niets anders bestaat dan verbonden atomen, die zich later weer zullen splitsen. Compagnie de Koe probeert de waarheid te achterhalen en verdiept zich daartoe in teksten van Paul Pourveur, Friedrich Durrenmatt, Willem Frederik Hermans en Lucretius. Of de missie ook zal slagen, is nog de vraag. Maar de acteurs Stefaan Van Brabandt, Bruno Vanden Broecke en Peter Van den Eede zijn vastberaden: "Ook al lacht iedereen ons uit! Ook al denkt iedereen dat het een zinloze en onmogelijke opdracht is. Laat ze maar lachen!"
De Koe werd in 1989 opgericht door Van den Eede en Teeken, leerlingen van het Antwerps conservatorium. De acteurs bouwen hun voorstellingen op aan de hand van spontante invallen en improvisatie. Hun spel wordt vaak omschreven als poëtisch, experimenteel, filosofisch en hilarisch grappig. De Koe oogstte veel succes met coproducties met Tg Stan en Discordia. Daarnaast is de reputatie van Cie De Koe voor een groot deel te danken aan de regelmatige medewerking aan succesvolle film- en televisieproducties, zoals 'Terug naar Oosterdonk', 'Het eiland' en 'Alles uit de kast'.
'Utopie van het atoom' is te zien op 9 november om 20.15 uur in de Arenbergschouwburg in Antwerpen en vervolgens in diverse theaters in Vlaanderen en Nederland. Voor meer informatie
www.dekoe.be
Boeken op tv - een slecht idee?
woensdag 8 november 2006, weblogs.nrc.nl/weblog/boeken
door Merel Boers
Het Nederlandse gemodder met boekenprogramma’s is zo langzamerhand zijn eigen cliché geworden. Wie af en toe
fragmenten van de jonge Adriaan van Dis ziet opduiken - voor de VPRO in gesprek met bijvoorbeeld Marten Toonder
of W.F. Hermans - vraagt zich droevig af waar toch dit inhoudelijke, soms zelfs nagel-slopend spannende boekengesprek
gebleven is. Op de digitale televisie misschien? De Fransen hebben in ieder geval geen gebrek aan gesprekken
met schrijvers over boeken, die daar vaak ontaarden in schreeuwerige, politieke debatten.
. . .
Lees verder op > > > > > NRC.nl
Grafisch Nederland over grafisch Nederland
27 Oktober 2006 www.kvgo.nl/
Amstelveen, 27 oktober 2006 - Het leest een beetje cryptisch, maar Grafisch Nederland is dit jaar het onderwerp van Grafisch Nederland. De rode draad door Grafisch Nederland 2007 is de bijna honderdjarige traditie van ‘het Kerstnummer’.
Omdat die traditie teruggaat tot 1911 geeft het boek (het wordt bijna 200 pagina’s dik) een kleurrijk beeld, letterlijk en figuurlijk, van honderd jaar collectieve promotie, samenwerking, grafische techniek en vormgeving.
Volgens de uitgever, de Grafische Cultuurstichting, wordt Grafisch Nederland 2007 meer dan een catalogus. Het boek vertelt ook over de ontwikkeling van de Nederlandse grafische vormgeving, over de jonge jaren van ontwerpers als Jan Bons, Wim Crouwel, Dick Elffers, Charles A. Jongejans, W. Sandberg, Jurriaan Schrofer en Jan van Toorn.
Over de introductie van foto’s in drukwerk en over ‘moderne’ technieken zoals driekleurenboekdruk, het Pantone procédé, Flattone, staaldruk, dubbeltooninkt en het Bind-ringplastiek. Grafisch Nederland wordt ook een feest der herkenning, door de beelden van en uit de Kerstnummers en door de honderden namen van bekende auteurs, ontwerpers en fotografen. Emmy Andriesse, Ed van der Elsken, Aart Klein en Cas Oorthuys werkten allen mee aan een Kerstnummer. En bekende auteurs zoals Boudewijn Büch, Piet Grijs, Willem Frederik Hermans, Cees Nooteboom en Nico Scheepmaker.
. . .
Lees verder op > > > > > KVGO
Internationale zegetocht W.F. Hermans
8 Oktober 2006 www.dvhn.nl/nieuws/kunst/
Groningen - W.F. Hermans is postuum bezig aan een internationale zegetocht. Het werk van de in 1995
overleden schrijver mag zich verheugen op een groeiende belangstelling van buitenlandse uitgevers en critici.
Gisteren op de slotdag van Frankfurter Buchmesse werd Willem Frederik Hermans door directeur Henk Pröpper van het Nederlands Literair Productie- en Vertalingenfonds (NLPVF) naar voren geschoven als een van de Nederlandse toppers. Ook veel interesse was er in
Frankfurt voor het werk van Cees Nooteboom, Christiaan Weijts en Tommy Wieringa.
Chinezen ontdekken Willem Frederik Hermans
22 september 2006 www.ad.nl/cultuurenshow/
AMSTERDAM - De Chinezen krijgen steeds meer belangstelling voor onze cultuur en literatuur. Dat merkte het Nederlands Literair Productie- en Vertalingenfonds op de Beijing Boekenbeurs, die recent werd afgesloten.
Zo kochten ze de rechten van Het behouden huis van Willem Frederik Hermans en van de boeken Rituelen en Hotel van Cees Nooteboom. Daarnaast namen de Chinezen een optie op De Stille Kracht van Louis Couperus.
. . .
(ANP)
Lees verder op: > > > > > AD
«Schrijven heeft geen enkele zin, maar niet schrijven is erger»
13 september 2006 groene.alias.nl/
DOOR Kees ’t Hart
. . .
Willem Frederik Hermans is ook wat dit betreft voor mij een groot voorbeeld. Het wantrouwige en argwanende, het misantropische en de bitterheid, ja, dat herkende ik direct, dat heeft me beďnvloed. Hij kijkt over mijn
schouder met me mee. Zou Hermans dit zinnetje hebben laten staan? Zulke dingen vraag ik me wel af. Ook zijn stijl telt. Het behouden huis bijvoorbeeld is zo mooi kaal. Zo moet het dus, ja, zo moet het en zo is het.
Geen mooischrijverij alstublieft. Mijn stijl is niet barok, bij mij is een solist aan het woord, geen orkest. Muziek kan ook waar zijn, ik vergelijk het wel met mijn werk. Net als muziek kan een boek een vorm van schoonheidsbeleving op gang brengen.
Een waarheidsbeleving, een authentieke beleving van de werkelijkheid, natuurlijk met dit verschil dat muziek de neiging heeft te troosten. Mijn literatuur mag niet troosten, ze moet verontrusten, ze moet een huivering opwekken, dezelfde huivering
die ik had toen ik het boek schreef, dan kun je spreken over een gedeelde huivering, dwars door tijd en ruimte. Ik ben wel wat milder geworden sinds ik op mijn 48ste vader werd.
. . .
Lees het hele artikel op: > > > > > De Groene Amsterdammer
Uiteindelijk komt alles goed
7 september 2006 www.parool.nl/boeken/2006/recensies/
ARIE STORM
. . .
De Nederlanders in dit boek pakken het - wellicht conform onze volksaard - een stuk zakelijker aan. Zo reist Arjan Peters naar het Letterkundig Museum in Den Haag om daar de oerversie van Philip en de anderen eens goed te bekijken. Een dolle boel daar:
'Terwijl ik een vrijplaats zocht, passeerde ik een vorser die opkeek: het was Willem Otterspeer, die fluisterde halverwege te zijn met het doorspitten van het archief van Willem Frederik Hermans, ten behoeve van de biografie die hij over de grote
schrijver voorbereidt.' Maar Peters doet inderdaad enkele aardige ontdekkingen.
. . .
Lees het hele artikel op: > > > > > Het Parool Boeken
Actueel nieuws
|
|
